تسریع دلار زدایی / بهبود تجارت خارجی کشور با عضویت در بریکس

روز گذشته ایران عضو بریکس شد؛ بر این اساس کشور‌های گروه بریکس به طور رسمی از ۵ عضو به ۱۱ عضو افزایش پیدا کردند.

عضویت ایران، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اتیوپی، مصر و آرژانتین در ائتلاف بریکس در حالی از سوی رهبران آن تایید شد که تا پیش از این روسیه، چین، برزیل، هند و آفریقای جنوبی اعضای بریکس را تشکیل می‌دادند.

در سال ۲۰۰۱ در مقاله‌ای با تاکید بر توان بالقوه اقتصادی برزیل، روسیه، چین و هند، مخفف «بریک» را با استفاده از حروف اول نام این کشور‌ها برای گروه آن‌ها را پیشنهاد دادند. در آن سال آفریقای جنوبی جایی در میان این قدرت‌های اقتصادی نوظهور نداشت.

فعالیت این گروه در سال ۲۰۰۹ به صورت غیررسمی و با هدایت روسیه آغاز شد و هدف آن فراهم کردن بستری بود تا اعضای آن نظم جهانی تحت سلطه آمریکا و دولت‌های غربی را به چالش بکشند. اجلاس سران این کشور‌ها به صورت سالیانه برگزار و مسئولیت ریاست گروه نیز یک سال یک بار به صورت چرخشی به اعضا واگذار می‌شود. در نهایت نیز آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۰ به جمع سایر کشور‌ها پیوست و در نتیجه با اضافه شدن حرف S، نام گروه به «بریکس» تغییر کرد.

عضویت در بریکسی که جمشیدی معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور در خصوص آن اعلام کرد: عضویت دائم در گروه اقتصاد‌های نوظهور جهانی یک پیشرفت تاریخ ساز و موفقیت استراتژیک برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود.

حمایت ایران از دلارزدایی در روابط اقتصادی اعضاء بریکس

در ادامه هم ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ظهر پنجشنبه به وقت محلی در پانزدهمین نشست گروه «بریکس» که در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی برگزار می‌شود، در سخنانی پس از اعلام پذیرش رسمی عضویت جمهوری اسلامی ایران در این گروه گفت: جمهوری اسلامی ایران به صورت قاطع از تلاش‌های موفق بریکس در راستای دلارزدایی از روابط اقتصادی میان اعضاء و همچنین استفاده از ارز‌های ملی و تقویت سازوکار‌های بریکس برای پرداخت و تسویه مالی حمایت می‌کند.

اما عضویت ایران در بریکس دارای تاثیرات مختلفی در ابعاد سیاسی و اقتصادی است، موضوعی که قنادزاده معاون ارتقای کسب و کار‌های بین المللی سازمان توسعه تجارت در خصوص آن گفت: برخی از پیمان‌ها قدرت ایجاد تغییر در بنیان‌ها و قواعد در نظام بین الملل را دارند. بریکس مصداق همین پیمان است. رشد نیم درصدی سهم بریکس به صورت سالانه از اقتصاد جهانی را داشتیم که به عبارتی سهم بازیگران دیگر در نظام بین الملل کاهش پیدا می‌کند. وقتی ۲۳ کشور رسما تقاضای عضویت می‌دهند به این معناست که اعضاء درک کرده اند مناسبات آینده جهانی بر مبنا و محوری شکل بگیرد که شاهد تغییر قواعد باشیم.

اثر گذاری عضویت ایران در بریکس بر محور اقتصادی کشور که سیاوش غیبی کارشناس حوزه اقتصادی با اشاره به برخی از نکات به باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص آن گفت: یکی از اهداف و جهت‌های حرکت اعضای بریکس همواره حذف دلار از روابط تجاری بوده است موضوعی که رئیس جمهور با اشاره به این نکته از آن حمایت کرد حالا عضویت ایران در بریکس می‌تواند زمینه ساز حرکت به سمت حذف دلار در تجارت خارجی ما با کشور‌های عضو این گروه باشد.

او ادامه داد: دلار زدایی که برای کشور‌هایی همچون ما که در شرایط تحریمی هستیم می‌تواند در روند اقتصادی بسیار موثر واقع شود و حرکت به سمت دلار زدایی می‌تواند به سلطه آمریکا در روابط اقتصادی جهان پایان دهد سلطه‌ای که کشور‌های مختلفی برای آن هزینه‌های زیادی پرداخت کردند.

به گفته غیبی پور، ایجاد بانک‌های مشترک و حتی حرکت به سمت شکل گیری پول‌های واحد از دیگر اقداماتی است که با عضویت ایران در بریکس می‌تواند جامعه عمل به خود گیرد.

او در ادامه بیان کرد: نکته دیگر در خصوص مزیت عضویت ایران در بریکس،   امکان تسهیل در انعقاد قرار داد‌های تجاری دو یا چند جانبه است و به طور کلی می‌تواند سبب بهبود و افزایش تجارت خارجی کشور شود.

۴۰ درصد صادرات کشور مربوط به اعضای بریکس است

شرایط تجارت خارجی که قنادزاده معاون ارتقای کسب و کار‌های بین المللی سازمان توسعه تجارت با اشاره به آن گفت: نزدیک ۴۰ درصد از صادرات ما در سال ۲۰۲۲ مربوط به ۵ کشور عضور بریکس بوده است و ۳۵ درصد واردات ما نیز از این ۵ کشور بوده است که نقش این گروه در تجارت کشور ما را نشان می‌دهد.

در ادامه هم کارشناس اقتصادی غیبی پور گفت: وزن تجاری کشور ایران در منطقه سنگین است و می‌توانیم ۳ الی ۴ درصد در این پیمان تنها به سبب نفت و گاز سهم تجاری داشته باشیم و به سبب این که می‌ شود سهم ایران حتی نسبت به سایر کشور‌ها هم بیشتر باشد این پیمان می‌تواند سهم تجارت ما را افزایش دهد و هر میزان که تجارت ما تقویت شود چرخه اقتصادی کشور نیز قدرتمند‌تر می‌شود و زمانی که اقتصاد قدرتمند باشد  پول ملی هم تقویت می‌شود و در مقابل تقویت پول ملی بسیاری از پیامد‌های ناگوار ارزی و تحریمی را دیگر شاهد نخواهیم بود.

البته به گفته معاون ارتقای کسب و کاری‌های بین المللی سازمان توسعه تجارت عضویت ایران در بریکس تازه آغاز کار است. نکته‌ای که غفارزاده گفت: ابتدای دولت کار ویژه‌ای در ارکان اقتصادی دولت انجام شد که باعث شده بیش از هر زمان دیگری به پیمان‌های دوجانبه و چند جانبه بپیوندیم. ما حداقل ده کشور دیگر در برنامه داریم که پیمان دو جانبه ترجیحی آزاد با آن‌ها امضاء کنیم.

حالا باید منتظر ماند تا از ژانویه تعاملات قطعی و رسمی ایران با اعضای بریکس آغاز شود؛ عضویتی که به گفته کارشناسان می تواند با تسهیل تجارت خارجی و تقویت ارزهای ملی همراه باشد.